Sáng chế/Giải pháp hữu ích

Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên.

Sáng chế được bảo hộ độc quyền dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế hoặc Bằng độc quyền giải pháp hữu ích.

Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế nếu đáp ứng các điều kiện sau:

- Có tính mới;

- Có trình độ sáng tạo;

- Có khả năng áp dụng công nghiệp.

Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích nếu đáp ứng các điều kiện sau:

- Có tính mới

- Không phải là hiểu biết thông thường

- Có khả năng áp dụng công nghiệp.

Luật sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2022 đã sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 60 như sau:

Tính mới của sáng chế

Sáng chế được coi là có tính mới nếu không thuộc một trong các trường hợp sau đây:

1. a)  bị bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn đăng ký sáng chế hoặc trước ngày ưu tiên trong trường hợp đơn đăng ký sáng chế được hưởng quyền ưu tiên.
2. b) Bị bộc lộ trong đơn đăng ký sáng chế khác có ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên sớm hơn nhưng được công bố vào hoặc sau ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên của đơn đăng ký sáng chế đó.”.

Theo điều 59, Luật Sở hữu trí tuệ, các đối tượng sau không được bảo hộ dưới danh nghĩa là sáng chế:

- Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học;

- Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và phương pháp để thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh; chương trình máy tính;

- Cách thức thể hiện thông tin;

- Giải pháp chỉ mang đặc tính thẩm mỹ;

- Giống thực vật, giống động vật;

- Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh;

- Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật.

Thời hạn bảo hộ và duy trì hiệu lực

Bằng độc quyền Sáng chế có hiệu lực kể từ ngày cấp kéo dài đến hết 20 năm kể từ ngày nộp đơn/ngày nộp đơn quốc tế. Hiệu lực bảo hộ cần được duy trì hàng năm.

Bằng độc quyền Giải pháp hữu ích có hiệu lực kể từ ngày cấp kéo dài đến hết 10 năm kể từ ngày nộp đơn/ngày nộp đơn quốc tế. Hiệu lực bảo hộ cần được duy trì hàng năm.

Tài liệu nộp đơn tại Việt Nam bao gồm:

1. Họ và tên, địa chỉ, quốc tịch của (các) chủ đơn và (các) tác giả
2. Số đơn ưu tiên, ngày ưu tiên và nước ưu tiên của đơn
3. Giấy ủy quyền (theo mẫu của ICTLaw). Giấy ủy quyền không yêu cầu công chứng hay chứng thực. Bản gốc giấy ủy quyền phải nộp trong vòng 01 tháng kể từ ngày nộp đơn
4. Bản mô tả, yêu cầu bảo hộ, hình vẽ/bảng (nếu có) và bản tóm tắt sáng chế/giải pháp hữu ích bằng tiếng Việt
5. Bản sao có chứng nhận tài liệu ưu tiên (nếu có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên), tài liệu này cần được nộp trong vòng 03 tháng kể từ ngày nộp đơn

Quy trình:

Đơn đăng ký sáng chế được nộp tại Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT) sẽ phải trải qua các giai đoạn sau:

- Thẩm định hình thức: thời gian thẩm định hình thức là trong vòng 01 tháng kể từ (i) ngày nộp đơn (nếu đã nộp toàn bộ tài liệu yêu cầu), hoặc (ii) ngày Cục sở hữu trí tuệ nhận được toàn bộ tài liệu yêu cầu, tùy theo ngày nào muộn hơn.

Khi hoàn tất quá trình thẩm định hình thức, nếu đơn đã đáp ứng các yêu cầu, Cục sở hữu trí tuệ sẽ ra Quyết định chấp nhận đơn hợp lệ để xác nhận ngày nộp đơn, số đơn và các thông tin khác của đơn.

- Công bố đơn: Đơn sáng chế được công bố trên Công báo Sở hữu công nghiệp vào tháng thứ 19 kể từ ngày nộp đơn (ngày ưu tiên) hoặc trong thời hạn 2 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ, tùy theo ngày nào muộn hơn.

- Thẩm định nội dung:

Trong vòng 42 tháng kể từ ngày ưu tiên đối với đơn sáng chế và 36 tháng kể từ ngày ưu tiên đối với đơn giải pháp hữu ích, người nộp đơn phải nộp đơn yêu cầu thẩm định nội dung cho đơn vào Cục sở hữu trí tuệ.

Thời gian thẩm định nội dung là 18 tháng kể từ hoặc (i) ngày công bố đơn (nếu yêu cầu thẩm định nội dung nộp trước ngày công bố đơn), hoặc (ii) ngày yêu cầu (nếu yêu cầu nộp sau ngày công bố đơn).

Nếu sáng chế/ giải pháp hữu ích được đánh giá là không đáp ứng tiêu chuẩn bảo hộ, hoặc đáp ứng điều kiện bảo hộ nhưng đơn vẫn còn thiếu sót, Cục sở hữu trí tuệ sẽ ra Thông báo dự định từ chối cấp bằng và chủ đơn sẽ có 03 tháng để phúc đáp Thông báo này và sửa đổi hay đính chính các nội dung cần thiết để đơn đáp ứng điều kiện bảo hộ và các quy định khác. Sau khi hoàn thành việc thẩm định nội dung, nếu đơn đáp ứng điều kiện bảo hộ và các yêu cầu khác, hoặc nếu các sửa đổi hay đính chính nêu trên được chấp nhận, Cục sở hữu trí tuệ sẽ ra Thông báo dự định cấp bằng.